Jak chronić glebę w rolnictwie? Ochrona gleby.

Rolnictwo chroniące glebę lub SCA rozwija się szybko od pewnego czasu, w szczególności ze względu na rosnące obawy dotyczące żyzności gleby i zrównoważonego rozwoju. W tym kontekście oraz w celu zaspokojenia potrzeb dynamizmu i pozytywności ze społecznego punktu widzenia, wiele podmiotów angażuje się lub chce zaangażować się w trzeci sposób rolnictwa w ramach którego zintegrowany jest rolniczy element ochrony gleby.

Co to jest rolnictwo chroniące glebę?

 Rolnictwo to opiera się na 3 zasadach: siew bezpośredni bez orki, trwałe pokrycie gleby i różnorodność uprawianych gatunków.

Siew bezpośredni

Przed zasiewem gleba jest przygotowywana głównie przez orkę. Dzięki obracaniu poletek na różnej głębokości orka była prawie jedyną praktyką stosowaną przez rolników. Obecnie stosuje się inne techniki uprawy. Niektórzy rolnicy wykonują uprawę powierzchniową, pomaga im w tym wóz asenizacyjny, uprawia się tylko górną część gleby (głębokość 10 cm), co pozwala na spulchnienie gleby przy jednoczesnym pozostawieniu resztek po poprzednich uprawach i tym samym poprawienie poziomu materii organicznej na powierzchniach.

W rolnictwie konserwującym rośliny wysiewa się bezpośrednio, bez wcześniejszej uprawy. Technika ta pozwala zachować glebę i aktywność biologiczną poprzez ograniczenie napowietrzania gleby, a tym samym umożliwia zwiększenie tempa materii organicznej. Praktyka ta ogranicza również emisję kopalnego CO2 do powietrza dzięki uzyskanym oszczędnościom paliwa.

Trwałe pokrycie podłoża

Zasada ta zakłada utrzymanie resztek pożniwnych lub okrywy roślinnej w okresie odłogowania. W ten sposób gatunki można uprawiać nie po to, aby je zbierać, ale aby karmić glebę. Okrywowa pomaga również utrzymać poziom wilgotności. Stosowane osłony są zróżnicowane, a ich wybór dokonywany jest w zależności od określonego celu i plonów, które mają pojawić się na działce. Wśród często używanych sztućców znajdziemy bobik, koniczynę, gorczycę czy szorstki owies. W ostatnich latach powszechne było również tworzenie mieszanki kultur. Sojusz falecji, gorczycy, koniczyny i wyki może na przykład zdusić chwasty, wytwarzać biomasę, a nawet wychwytywać azot z powietrza. Ma to korzystny wpływ na środowisko.

Jednym z filarów ACS jest pokrywa roślinna, nasz program eksperymentalny obejmuje już wiele prób na ten temat:

• Trwałe pokrycie gleby: próby wysiewu rzepaku o różnych okrywach trwałych czystych gatunków lub mieszanek (koniczyna, koniczyna biała, lucerna, koniczyna purpurowa, koniczyna podziemna) związanych lub nie z roślinami towarzyszącymi (koniczyna bermańska, wyka, soczewica, kozieradka). Wieloletnie badanie rozciąga się na 2 do 3 lat z wysiewem pszenicy w międzyplonach na rok 2.
• Międzyplony krótkoterminowe: mieszanki krótkoterminowe (między 2 słomkami) o różnych terminach siewu. Badane są również metody zakładania, takie jak siew w locie przed zbiorem poprzedniego.
• Długoterminowe okrywanie roślin międzyplonami (przed wiosennymi zbiorami): bada się różne mieszanki i przeprowadza się również selekcję odmian w przypadku niektórych gatunków (w szczególności owsa zwyczajnego i gorczycy abisyńskiej).
• Bardziej specyficzna okrywa roślinna: na potrzeby produkcji biomasy, jako osłona sztafetowa, ocena zachowania się osłony na uszkodzenia mechaniczne itp.
• Wypas szaty roślinnej w systemach ACS: przetestowano różne mieszanki, aby ocenić ich zdolność do wartościowania poprzez wypas.
• Gospodarstwa Innowacyjne: W ramach gospodarstw eksperymentalnych ustanowienie prób systemowych w połączeniu z rolnictwem trzeciej drogi w celu zbadania systemowych skutków upraw międzyplonowych w skali płodozmianu
• Różne obserwacje i testy partnerskich rolników (w szczególności byłych 30 000 grup gospodarstw) »

Różnorodność gatunków uprawnych

Aby poprawić zasoby pokarmowe fauny i flory oraz żyzność gleby, ACS opowiada się za wykorzystaniem różnych rodzin i gatunków roślin. Możliwych jest kilka praktyk: płodozmian, uprawy towarzyszące lub uprawy wielokrotne. Klasyczne rotacje rzepak/pszenica/jęczmień, pszenica słonecznik, pszenica/kukurydza, a nawet pszenica/buraki/ziemniaki są modyfikowane w ACS. Odnajdujemy integracje roślin strączkowych, takich jak groch po rzepaku czy gryce, które dzięki krótkiemu cyklowi są idealnymi kandydatami do siewu międzyplonowego. Możliwości jest wiele. Włączenie uprawy wtórnej, która jest mniej opłacalna ekonomicznie, może okazać się dobrą strategią dla Twojego gospodarstwa ze względu na pozytywny wpływ na glebę.

Jakie są jego zalety i punkty, na które należy zwrócić uwagę?

Rolnictwo konserwujące rozwija się i stale ewoluuje na całym świecie. INRA oszacowała w 2018 r., że 4% rolników wybrało rolnictwo chroniące glebę. Jakie są więc jego zalety i punkty, na które warto zwrócić uwagę?

Zalety

Korzyści płynące z ACS są trojakiego rodzaju: społeczne, ekonomiczne i środowiskowe. Ten trzeci sposób rolnictwa umożliwia, dzięki swoim trzem kluczowym zasadom wymienionym powyżej, zmniejszenie inwestycji w park maszynowy oraz kosztów produkcji. Ograniczenie orki zmniejsza zużycie paliwa, a zatem ma wpływ ekonomiczny, ale także pozytywny dla środowiska. Narzucając stałą pokrywę glebową i dywersyfikację upraw, rolnictwo chroniące glebę promuje różnorodność biologiczną, magazynowanie węgla w glebie i zmniejsza erozję.

Jedną z głównych zalet wymienianych przez zaangażowanych w ten sposób operatorów jest zmniejszenie nakładu pracy spowodowanego ograniczeniem pracy naziemnej.

Punkty czujności

Ten sposób produkcji oferuje wiele zalet, które wyjaśniają jego silną atrakcyjność dzisiaj. Jednak przed rozpoczęciem należy zdawać sobie sprawę z wpływu, jaki może to mieć na Twoją działalność. Jak każdy nowy projekt, wiąże się to z inwestycją w szkolenia i opracowanie opłacalnej strategii.

Oprócz znajomości zasad i cech pokrywy roślinnej, znajomość gleby jest niezbędnym aspektem na początek. Szkolenie to jest zazwyczaj przeprowadzane w kontakcie z operatorami lub doradcami już zaangażowanymi w proces.
Czy chcesz dostać się do rolnictwa chroniącego glebę? Nie wahaj się skontaktować z lokalnymi kolektywami rolników ACS lub swoją organizacją rolniczą.

Praktyki należy następnie przetestować w gospodarstwie, aby odkryć najbardziej odpowiednią strategię. Niektóre przejścia mogą wiązać się ze spadkiem produktywności poletek, ale należy spojrzeć na to z perspektywy obserwowanego spadku obciążenia.

Rozpoznawalność tych praktyk przez konsumentów

ACS oferuje wiele korzyści, ale przejście wymaga inwestycji, zwłaszcza w pierwszych latach. Etykietowanie i uznanie przez konsumentów wysiłków podejmowanych przez rolników ma zasadnicze znaczenie dla rozwoju zaangażowania rolników w podejście jakościowe i środowiskowe.

Utworzona w 2020 r. etykieta „W samym sercu gleby” nagradza teraz rolników zaangażowanych w ten proces. Ta etykieta zapewnia producnet maszyn rolniczych widoczność i promuje ich produkcję. Konsumenci wspierają głównie techniki rolnicze sprzyjające ochronie środowiska. 85% z nich jest gotowych wesprzeć wysiłki rolników zaangażowanych w ochronę środowiska, wynika z badania przeprowadzonego przez APAD (stowarzyszenie na rzecz promocji zrównoważonego rolnictwa) w 2019 roku.

Jak zaangażować się w rolnictwo chroniące glebę i uzyskać certyfikat?

Oznakowanie podlega benchmarkowi składającemu się z 80 punktów, należy uzyskać co najmniej 45. Oprócz zgodności z 3 filarami ACS, które liczą się za 41 punktów, dodatkowe kryteria zwiększają zaangażowanie rolnika w kolektyw (spotkania, wymiany między partnerami, dzielenie się wynikami badań itp.), wysiłki podejmowane na rzecz różnorodności biologicznej, monitorowanie wskaźników postępu czy strategia fitosanitarna.